Kamerbrief Stikstofprobleem
Op vrijdag 4 oktober heeft de minister een kamerbrief over het stikstofprobleem gepubliceerd. De markt kwam daarna sterk in beweging. Volgens adviseur Bertel Kon wordt de soep zelden zo heet gegeten als die wordt opgediend. Lees onze interpretatie van de kamerbrief
Lokaal probleem, de achtergrond
Allereerst dient men te begrijpen dat het stikstofprobleem niet landelijk maar lokaal is. Zo stoot een veehouder met 50 koeien op 1 kilometer van een natura 2000 gebied veel meer stikstof uit op het natuurgebied dan een collega met 200 koeien op 10 kilometer. Dit daalt met de afstand best rap. Zo gezien is het stikstofprobleem een plaatselijk probleem.
Als u dit blijft onthouden, dan heeft generiek korten niet echt een oplossing. Beter is het lokaal een paar boeren uit te kopen en/of te verplaatsen wat de overheid dus ook wilt gaan doen.
Intern en extern salderen, peildatum 4 oktober
De brief van 4 oktober zegt eigenlijk het volgende. Er zijn twee mogelijkheden voor het vergaren van stikstofemissie. Intern salderen is een emissiearme vloer neerleggen en meer koeien houden. Netto komt er dan niet meer stikstof vrij. En extern salderen is bijvoorbeeld de buurman opkopen.
De overheid wil bedrijven vlakbij natura 2000 gebieden gaan uitkopen. De bedrijven die uitgekocht worden door of de overheid of de buurman of een andere private partij, daar wil de Minister dat de fosfaatrechten geschrapt worden. Daar is de peildatum van 4 oktober van belang, het aantal fosfaatrechten op die datum wordt dan geschrapt. Dit om te voorkomen dat een stopper twee keer geld beurt, eerst voor de fosfaatrechten en dan voor de uitkoop. Dit geld dus ook bij extern salderen tussen boeren onderling. Op de stikstofruimte zal een 30% afroming op gelden.
Bedrijven die blijven
Voor bedrijven die gewoon door willen melken, daar veranderd niet zo heel veel. De vergunning voor het aantal rechten op basis van de oude NB-vergunning blijft geldig. Zoals het nu ook een beetje lijkt ook die van de PAS. Maar met de huidige wetgeving kan de latente ruimte bij PAS-vergunningen ingetrokken worden en daarom zou ik dit niet helemaal vertrouwen. De overheid wil blijven uitgaan op basis van de vergunning. Mits hier ook de stalcapaciteit voor is. Voor de meeste boeren geld dat de stalcapaciteit net zo groot is als de vergunning, voor hun veranderd er eigenlijk weinig. Gewoon door boeren is mijn advies. En bij een PAS-vergunning de termijn van 2 jaar tot realisatie van het aantal dieren in de gaten houden.
Overig
Dit is het eerste deel van het besluit, het tweede deel zal dit jaar nog uitkomen en gaat over weiden en bemesten. Het derde deel van het programma komt in mei 2020 waar dan ook andere sectoren worden aangepakt. De Minister wil verder het stikstofprobleem aanpakken door innovatieve oplossingen zoals mest scheiden gelijk in de stal. Er komt een drempelwaarde voor het aanvragen van een vergunning, ik verwacht hier voor de landbouw niet zoveel van. Tevens rondom natura 2000 gebieden wil de overheid ruimte maken voor kringlooplandbouw en extensivering van de veehouderij waarbij de koe in de wei het uitgangspunt is. Tevens denken ze aan bufferzones met natuurlandbouw en klimaatbossen.
Conclusie
– De peildatum van 4 oktober is alleen relevant voor bedrijven die willen gaan stoppen.
– Bedrijven die uitgekocht worden, leveren de fosfaatrechten op 4 oktober in, die komen te vervallen.
– Er komen geen stikstofrechten op basis van het aantal dieren van 4 oktober.
– Intern en extern salderen kan weer. Op extern salderen is een afroming van 30%
– Niks is zeker, de politiek veranderd gauw. Het zal me niks verbazen als ze de komende tijd weer wat nieuws bedenken. Thuis boer ik op 3 kilometer van de Zouweboezem, ik hou er rekening mee dat ze me verplichten om een keer emissie-arme vloeren te leggen. En blijft de latente ruimte wel zo veilig?