Afroming fosfaatrechten, vraag en antwoord
Begin juni maakte minister Schouten bekend dat de afroming bij fosfaatrechten wordt verhoogd van 10% naar 20%. Reden voor deze wetswijziging was dat het ministerie van Landbouw te veel fosfaatrechten heeft toegekend en door het verhogen van de afroming weer onder het vastgestelde fosfaatplafond wil komen. Hieronder vindt u een aantal vragen met daarop antwoord:
Wat is er nou eigenlijk verandert?
Voorheen hanteerde het RVO.nl bij iedere overdracht van fosfaatrechten een afroming van 10%. Het doel van het ministerie was om deze afgeroomde fosfaatrechten in eerste instantie op te slaan in een zogenaamde fosfaatbank. Fosfaatrechten uit de fosfaatbank waren bedoeld voor grondgebonden jonge boeren om deze ontwikkelingsruimte te bieden. Het afgelopen jaar kwamen er in totaal 420.000 kilogram fosfaatrechten in de fosfaatbank. Deze fosfaatrechten en de fosfaatrechten die dit jaar in de fosfaatbank terecht komen worden niet meer uitgekeerd. Schouten heeft nu het afromingspercentage tijdelijk verhoogd naar 20%.
Reden voor de verhoging
Afgelopen jaar heeft Schouten te veel fosfaatrechten uitgekeerd. Dit heeft ertoe geleidt dat het aantal uitgekeerde fosfaatrechten boven het vastgestelde fosfaatplafond van 84,9 miljoen kg is gekomen. Om de derogatie te behouden moet de productie van zowel stikstof als fosfaat onder de vastgestelde plafonds blijven.
Aantal uitgekeerde fosfaatrechten
Het afgelopen jaar heeft minister Schouten in totaal 85,3 miljoen fosfaatrechten uitgekeerd. Dit is 400.000 meer dan het vastgestelde fosfaatplafond van 84,9 miljoen kilo. Momenteel zitten er 420.000 kg fosfaat in de fosfaatbank, in principe hoeft een verhoging van de afroming daarom dus niet te gebeuren.
Waarom heeft Schouten de afroming dan alsnog verhoogd? De reden hiervoor is dat er nog een groot aantal rechtszaken lopen m.b.t. de toekenning van fosfaatrechten. Het ministerie geeft aan dat door de uitspraken van CBb (College van Beroep voor het bedrijfsleven) er ongeveer nog 300.000 kilo fosfaatrechten moeten worden uitgekeerd.
Tijdens het vaststellen van het fosfaatplafond heeft Schouten vanuit Brussel begrip gekregen om fosfaatrechten die zijn toekend aan jongvee voor vleesvee, ongeveer 460.000 miljoen kilo fosfaat buiten het fosfaatrechtenstelsel te laten vallen. Schouten wil dit ook vasthouden bij het herstellen van het aantal toegekende fosfaatrechten aan vleesveehouders. Hierdoor zal er ongeveer 760.000 kilo fosfaatrechten buiten het fosfaatplafond voor de melkveehouderij komen te vallen. Minister Schouten moet hier nog wel definitief akkoord op krijgen vanuit Brussel.
Waarom geen generieke korting
Voor een nieuwe generieke korting was er volgens Schouten te weinig draagvlak, daarom heeft Schouten voor een tijdelijke verhoging van de afroming gekozen. Minister Schouten geeft aan dat bij het verhogen van het afromingspercentage niet direct koeien worden afgevoerd. Melkveehouders worden niet gedwongen, omdat handelen in fosfaatrechten op vrijwillige basis gebeurt. Schouten geeft aan dat als de tijdelijke verhoging van afromingspercentage niet was doorgevoerd de generieke korting ongeveer 0,8% zou zijn geweest. Hiermee kon de doelstelling gehaald worden van 500.000 kilo fosfaat. Door de generieke korting hadden niet-grondgebonden melkveehouders direct een koe moeten afvoeren.
Is het probleem opgelost door verhoging afroming
Dat door deze nieuwe maatregel, verhogen van het afromingspercentage, het probleem is opgelost is zeer de vraag. Als er wordt gekeken naar het afgelopen jaar dan heeft de afroming in totaal 420.00 kilo fosfaat opgeleverd. Dit jaar zullen er aanzienlijk minder fosfaatrechten worden verhandeld, omdat vorig jaar bij veel bedrijven nog geen juiste balans was tussen het aantal melkvee en beschikbare fosfaatrechten. Mocht het doel dit jaar niet worden behaald dan overweegt Schouten het percentage dit najaar te verhogen naar 30%. Wel geeft Schouten aan dit zo lang mogelijk uit te stellen omdat een verdere verhoging de handel in fosfaatrechten verder zal afremmen. Wanneer het doel is bereik zal de afroming weer worden aangepast naar het oude niveau van 10%.