De invoering van fosfaatrechten leidt tot duizenden rechtszaken
Vanaf vorig jaar kregen melkveehouders te maken met fosfaatrechten. De invoering hiervan heeft ertoe geleid dat duizenden melkveehouders in hun ogen te weinig fosfaatrechten toegekend hebben gekregen en zij willen via een rechtszaak alsnog hun gelijk halen. De afhandeling van de bezwaren kan nog wel enkele jaren duren en de uitkomst is lang niet altijd positief voor de veehouders.
Met de invoering van het fosfaatrechtenstelsel is vorig jaar ook de juridische strijd losgebarsten vanwege de toekenning van fosfaatrechten. Het fosfaatrechtenstelsel heeft ertoe geleidt dat ongeveer 2.400 melkveehouders zich hebben gemeld als knelgeval en daarnaast hebben ruim 7.500 melkveehouders bezwaar aangetekend tegen het aantal toegekende fosfaatrechten. Van al deze zaken wachten nu nog circa 1.200 melkveehouders op een uitspraak van de rechter. Om deze fosfaatrechtenzaken binnen aanzienlijke tijd af te kunnen handelen heeft het CBb besloten om deze zaken te clusteren. Zou het CBb hiervoor niet hebben gekozen, dan kon het nog wel eens 4 jaar duren voordat alle zaken afgehandeld zouden zijn.
Fosfaatreductieplan
Naast het grote aantal rechtszaken rondom het aantal toegekende fosfaatrechten lopen er ook nog rechtszaken inzake het fosfaatreductieplan. De NVWA verwacht dat bij handhaving op de werkelijk geproduceerde kilo’s fosfaat ten opzichte van het aantal aanwezige fosfaatrechten nieuwe rechtszaken zullen beginnen. In deze rechtszaken zal moeten worden gekeken welk economisch voordeel melkveehouders hebben gehad. De melkveehouders hebben met de weinig fosfaatrechten gemolken en hebben hiermee een voordeelsontneming.
Bezwaren tegen fosfaatrechten volledig onderschat
De RVO.nl en het CBb heeft het aantal bezwaarprocedures dat het afgelopen jaar is binnengekomen volledig onderschat. Daarnaast werkt het systeem ook totaal niet tot behoren volgens Willem Bruil, hoogleraar agrarisch recht aan de Rijksuniversiteit Groningen. Neem bijvoorbeeld de knelgevallenregeling. “Binnen deze knelgevallenregeling is zo weinig ruimte dat merendeel van deze bedrijven buiten de boot vallen.” Bruil begrijpt dat het aantal fosfaatrechten in Nederland beperkt is en dat een soepelere regeling voor knelgevallen of een grotere generieke korting tot gevolg kan hebben. Deze bedrijven hadden volgens Bruil ook gecompenseerd kunnen worden met een financiële bijdrage of met fosfaatrechten.
Definitie melkvee fosfaatrechtenstelsel
Advocaat Peter Goumans, van Hekkelman Advocaten uit Nijmegen, is van mening dat de schuld voor deze gerechtelijke procedures bij de overheid zelf liggen: “Er zijn duidelijk fouten gemaakt tijdens het opstellen en de invoering van het fosfaatrechtenstelsel. Neem bijvoorbeeld de definitie jongvee. Door de ruime definiëring van jongvee in het stelsel kregen vleesveehouders in eerste instantie ook fosfaatrechten toegekend. Minister van Landbouw heeft het fosfaatrechtenstelsel met weinig feeling voor de praktijk gemaakt.” Goumans geeft aan dat veehouders goed voorbereid moeten blijven bij de bezwaarprocedures. “Door de grote hoeveelheid procedures kiest het CBb voor een gestructureerde afwerking van alle bezwaarprocedures. Veehouders doen er verstandig aan om hun omstandigheden zo goed mogelijk te onderbouwen met argumenten.”